توسط: ثنا نیکپی
نشست شانهای پلس شامل کشورهای عضو سازمان همکاری شانهای که عبارت از چین، هند، روسیه، پاکستان، ایران، قزاقستان، قزستان، تاجیکستان، ازبکستان، بلاروس و ۱۶ کشور دیگر نیز به‌عنوان ناظر هستند، در شهر یانجین (تیانجین) چین برگزار شد.
دستاورد بزرگ این نشست حضور نخست وزیر هند است که آغاز خوبی برای حل اختلاف هند و چین میباشد. هرگاه هند و چین اختلافات شان را کنار بگذارند، غول های آسیایی (روسیه، چین، ایران، کوریای شمالی، هند و سایرین) در مقابله با غرب و تقویت روند چند قطبی سازی نظم جهانی نیرومند تر خواهند شد.
دستاورد دیگر این نشست اعلان خط روشن سازمان همکری شانهای است که در سخنرانی های شی جین پن و ولادیمیر پوتین و "اعلامیه یانجین" به روشنی بیان شده است. در گذشته انتقاداتی، نارضایتی ها و اعتراضاتی مبنی بر بی عدالتی های نظم کهنه جهانی توسط رهبران کشور های عضو سازمان شانهای بیان می شد که در سند رسمیی که در اجلاس سازمان تصویب شده باشد، وجود نداشت. اما اعلان اعلامیه یانجین پالیسی و مشی یک سازمان جهانی را به جهانیان عرضه کرد که موجودیت سازمان مذکور را در عرصه سیاست جهانی به اثبات می رساند.
اعلامیه یانجین
اعضای سازمان همکاری شانگهای در مورد گام‌های بعدی برای توسعه این سازمان توافق کردند و همچنین نظر خود را در مورد وضعیت بین‌المللی ابراز داشتند که نکات کلیدی آن قرار ذیل است:
رویارویی‌های ژئوپلیتیکی، چالش‌ها و تهدیدهای امنیتی در جهان، از جمله در منطقه سازمان همکاری شانگهای، در حال تشدید است. اعضای این سازمان با اقدامات جبری یکجانبه، از جمله اقدامات جبری اقتصادی، مخالفند.
سازمان همکاری شانگهای حملات اسرائیل و آمریکا به ایران و همچنین اقداماتی که منجر به تلفات و فاجعه انسانی در نوار غزه شد را محکوم می کند. صلح در خاورمیانه می‌تواند از طریق حل و فصل عادلانه مسئله فلسطین تضمین شود.
اعضای این سازمان به خطی پایبند هستند، رویکردهای بلوکی و تقابلی را برای حل مشکلات رد می‌کند و اصول عدم دخالت در امور داخلی و عدم استفاده از زور، اساس توسعه پایدار روابط بین‌الملل میدانند.
اعضای این سازمان علیه نظامی‌سازی فضا و حوزه فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات صحبت کردند. حفظ حافظه تاریخی جنگ جهانی دوم را ضروری میدانند.
اعضای این سازمان تلاش‌ها برای احیای مفکوره های نازیسم و توجیه نسل‌کشی را محکوم می کنند.
استراتژی توسعه سازمان تا سال 2035 مورد توافق قرار گرفت و تصمیمی برای تأسیس بانک توسعه سازمان همکاری شانگهای گرفته شد.
توافق‌نامه‌ای در مورد مرکز جهانی مقابله با چالش‌ها و تهدیدهای امنیتی و مرکز مبارزه با مواد مخدر تصویب شد و نقشه راهی برای توسعه همکاری‌های انرژی تا سال 2030 تصویب شد.
این سازمان، جایگاه‌های «ناظر» و «شریک گفتگو» را با هم ترکیب کرد و جایگاه «شریک سازمان همکاری شانگهای» را به لائوس اعطا کرد.
کشورهای عضو به مبارزه مشترک خود علیه تروریسم، جدایی‌طلبی و افراط‌گرایی ادامه خواهند داد.
در این بیانیه، تعهد به ایجاد افغانستان به عنوان یک کشور مستقل، بی‌طرف و صلح‌آمیز مورد توجه قرار گرفته است.
شی جین پینگ پیشنهادات خود را در پنج نکته مهم به نشست سازمان همکاری شانهای قرار ذیل پیشکش کرد:
- در ایجاد یک سیستم عادلانه تر و منطقی‌تر برای حکومت جهانی، برابری حاکمیت‌ها باید کاملاً رعایت شود. همه کشورها، صرف نظر از اندازه، قدرت و ثروت، باید از فرصت‌های برابر برای مشارکت، تصمیم‌گیری و بهره‌مندی در سیستم بین‌المللی جدید برخوردار باشند.
- حاکمیت قوانین بین‌المللی باید کاملاً رعایت و در اجرای برابر تضمین شود. همچنین باید از استانداردهای دوگانه و تحمیل «قوانین داخلی» توسط کشورها بر دیگران اجتناب شود.
- کشورها باید به اصل چندجانبه‌گرایی پایبند باشند.
ما باید از مفهوم حکومت جهانی مبتنی بر بحث مشترک، ساخت مشترک و استفاده مشترک، تقویت وحدت و همکاری، مخالفت با سیاست یکجانبه‌گرایی، دفاع قاطع از جایگاه و اقتدار سازمان ملل و اجرای مؤثر نقش مهم و غیرقابل جایگزین این سازمان در حکومت جهانی حمایت کنیم.
- لازم است رویکردی مردم‌محور اتخاذ شود، نظام حکمرانی جهانی اصلاح و بهبود یابد تا مشارکت مردم همه کشورها تضمین شود، به طور مؤثرتری با چالش‌های مشترک مقابله شود، شکاف توسعه بین شمال و جنوب به طور بهتری پر شود و به طور مؤثرتری از منافع مشترک همه کشورها محافظت شود.
- لازم است بر توسعه عمل‌محور تمرکز شود، به برنامه‌ریزی سیستماتیک و توسعه مترقی پایبند بود.
در نتیجه می توان گفت که اگر تصمیمات اجلاس سازمان همکاری شانهای تصمیم های اجلاس کشور های بریکس را که امسال در برازیل برگزار شد، پهلوی هم قرار بدهیم، به روشنی دیده می شود که کشور های بزرگ آسیایی، افریقایی و امریکای لاتین نیرومندانه وارد میدان نظم جهانی، بویژه وارد میدان ژیوپولیتیک جهانی می شوند. کشور های که توسط دولت های غربی یا نادیده گرفته شده و یا بار ها لگدمال شده اند، در حال تغییر هستند. یعنی شرق و جنوب دیگر نمی توانند با دکته و زورگویی غرب و شمال زندگی کنند.
اگر غربی ها عقل سلیم را در پیش نگیرند و به زورگویی، یکه تازی و پامال کردن دیگران ادامه بدهند به زودی "ناتوی شرقی" توسط روسیه، چین، کوریای شمالی و ایران ایجاد خواهد شد و کشور های دیگر به آن خواهند پیوست. یا اینکه سازمان همکاری شانهای راه یک بلوک نظامی را در پیش خواهد گرفت. همچنان کشور های بریکس برای حفظ منافع شان به تدریج سیستم اقتصاد شان را از اقتصاد غرب جدا کرده سلطه جهانی دالر را متزلزل خواهند کرد و یا پول جهانی خود را مروج خواهند کرد.
